မြနမ် ာနိငု ်င၏ံ ရေရှညတ် ညတ် သံ့ ည့ ် မြေယာအပု ခ် ျုပေ် ရးနှင့ ် စီမခံ န့ခ် ွဲမစှု နစ်ဆသီ ိ့?ု . မြေယာကဏ္ဍ၏ လိအု ပခ် ျကမ် ျားအပေါ် စစီ စအ် ကဲဖြတမ် ဆှု ိငု ရ် ာ အကြောင်း အရာအလိကု ် မဝူ ါဒရေးရာမတှ စ် မု ျား နိဒါန်း မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း မြေယာမူဝါဒနှင့် ထိန်းကွပ်ရေးမူဘောင်ဆိုင်ရာ ဤမူဝါဒ မှတ်စုသည် ကမ္ဘာ့ဘဏ် နှင့် စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေးနှင့် ဆည်မြောင်းဝန်ကြီးဌာန၊ သယံဇာတနှင့် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက် ရေးဝန်ကြီးဌာန၊ ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာနလက်အောက်ရှိ အထွေထွေအုပ်ချုပ်ရေးဦးစီးဌာန၊ ရန်ကုန်မြို့တော်စည် ပင်သာယာရေးကော်မတီ စသည့်အဖွဲ့အစည်းများအကြား ဆောင်ရွက်သည့် မြေယာကဏ္ဍ၏ လိုအပ်ချက်များ အပေါ် စိစစ်အကဲဖြတ်မှုဆိုင်ရာ နည်းပညာပံ့ပိုးဆောင်ရွက်မှု အစီအစဉ်အရ ရေးဆွဲပြုစုသည့် မူဝါဒရေးရာ မှတ်စုစာတမ်း (၅)စောင်အနက်၊ ပထမစာတမ်းဖြစ်ပါသည်။ ဤစာတမ်းတွင် မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း မြေယာစီမံခန့် ခွဲမှု၊ အုပ်ချုပ်မှုအခြေအနေများနှင့်စပ်လျဉ်း၍ ဗျူဟာမြောက်နည်းလမ်းအစီအစဉ်များ၊ ဆက်လက်ဆောင်ရွက်ရ မည့် အကြံပြုချက်များအပေါ် လေ့လာအကဲဖြတ်နိုင်ရန်နှင့် မြေယာဆိုင်ရာ ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုများအတွက် သတင်း အချက်အလကမ် ျား ဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်ရန် ရည်ရွယ်ပါသည်။ ထို့အပြင် မြေယာကဏ္ဍအတွက် အရေးပါသည့် အောက်ပါအဓိကအစိတ်အပိုင်း (၅)ရပ်ရှိ ဦးစားပေး အစီအစဉ်များနှင့် စပ်လျဉ်း၍ ယေဘူယျသဘောတူညီချက်ရ ရှိရေး မြှင့်တင်ဆောင်ရွက်နိုင်ရန်လည်း ရည်ရွယ်ပါ သည် - (၁) မြေယာမူဝါဒနှင့် ထိန်းကွပ်ရေးမူဘောင်၊ (၂) သစ်တောမြေအုပ်ချုပ်ရေးနှင့် စီမံခန့်ခွဲမှု၊ (၃) မြေယာစီမံ အုပ်ချုပ်မှု၊ (၄) တည်နေရာပါသည့် ပထဝီသတင်းအချက်အလက်ဆိုင်ရာ (Geospatial) အခြေခံအဆောက်အ အုံနှင့် ဝန်ဆောင်မှုများ၊ (၅) မြေ /အဆောက်အအုံ တန်ဖိုးသတ်မှတ်ခြင်းနှင့် အခွန်စည်းကြပ်ကောက်ခံခြင်း။ မှတ်ချက် - မူဝါဒရေးရာမူကြမ်းမှတ်စုစာတမ်းများအပေါ် လေ့လာသုံးသပ်ရန်အတွက် အရေးပါသက်ဆိုင်သူ (stakeholder)များနှင့် အစိုးရအဖွဲ့အစည်းများပါဝင်သော တိုင်ပင်နှီးနှောပွဲ/အလုပ်ရုံဆွေးနွေးပွဲများ ကို ၂၀၁၇ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလတွင် ရန်ကုန်နှင့် နေပြည်တော်မြို့များ၌ ကျင်းပဆောင်ရွက်မည်ဖြစ်ပါသည်။ မူဝါဒရေးရာ မှတ်စုစာတမ်းများ အချောသတ်ရေးဆွဲပြုစုခြင်းကို ၂၀၁၇ နှစ်ကုန်ပိုင်း မတိုင်မီ အပြီးသတ်ဆောင်ရွက်သွား မည်ဖြစ်ပါသည်။ မူဝါဒရေးရာမှတ်စုစာတမ်းအမှတ် (၁) မြေယာမဝူ ါဒနှင့် ထနိ ်းကွပေ် ရးမေူ ဘာင ် 3 အနှစ်ချုပ်တင်ပြချက် မြေယာနှင်ပ့ တသ် က၍် အကျုးိ ရ ှိ ထေိ ရာကေ် သာမဝူ ါဒနှင့် ဥပဒေထနိ ်းကွပမ် မှု ေူ ဘာငမ် ျား အတွက်ရေးဆွဲဆောင်ရွက်သင်သ့ ည့ ် အဓိက အစတိ ်အပိုင်းများမှာ အောကပ် ါတ့ြိုဖစ်ပါသည်-  အကျိုးရှိထိရောက်သော မြေယာအုပ်ချုပ်ရေးစနစ် တစ်ရပ်ဖေါ်ဆောင်ရာတွင် အောက်ဖော်ပြပါ အ ချက်များကသဲ့ ိ့ေု သာ မြေယာမဝူ ါဒအသစ်များ ဖော် ဆောင်ရန်အတွက် လက်ရှိဥပဒေရေးရာ မူဘောင် ကိပု င်အသုးံ ပြုခြင်းဖြင့် စတငေ် ဆာင်ရွကသ် င့်ပါ သည်- (၁) မိရိုးဖလာအစဉ်အလာသုံး စွဲနေသူများ ၏ မြေယာလုပ်ပိုင်ခွင်မ့ ျားအပေါ် အကာအကွယ် ပေးခြင်း၊ (၂)မွေးမြူရေးနှင့်ရေလုပ ် ငန်းများကဲ့သိ့ ု သော အမျိုးမျိုးသောလယ်ယာစိုက်ပျိုးရေးလုပ် နည်း လုပဟ် န်များကိ ု မြှင့်တင်ဆောင်ရွက်ခြင်း၊ (၃)နွမ်းပါးနိမ့က် ျသည်ေ့ တာင်သူများနှင့် မြေယာမ ဲ့ မိသားစမု ျားအတွက ် မြေယာရရအှိ သုးံ ပြုနိုင်စေ ရေး တိုးတက်ကောင်းမွန်လာစေရန် ရည်ရွယ် သည့် မြေယာခွဲဝေချထားမ ှု ဆိုငရ် ာမူဝါဒများ၊ (၄) နိုင်င၏ံ ဧရိယာအများအပြား (ကျေးလက/် မြို့ပြ/သစ်တော)နှင့် မြေယာလပု ်ကိငု ်ပိုင်ဆိငု ်ခွငဆ့် ိငု ်ရာအားလုးံ (??